De provincies Groningen en Fryslân willen het regionale treinvervoer verduurzamen en hebben daarvoor een marktconsultatie opgestart. Hun doel is om binnen tien jaar afscheid te nemen van dieseltreinen en zo schadelijke uitstoot volledig te elimineren. Om dit te realiseren vragen de provincies de spoorsector om mee te denken over geschikte oplossingen en de benodigde voorbereidingen.

Momenteel wordt het regionale spoor in Noord-Nederland grotendeels bediend door Arriva met dieseltreinen, omdat er nauwelijks bovenleidingen aanwezig zijn. De huidige concessie loopt tot 2035, waarna de provincies uitsluitend treinen zonder uitstoot willen inzetten. Daarmee wordt het einde van het contract een natuurlijk moment om ook het materieel te vervangen.

Emissie-loze treinen

De provincie hebben een voorkeur naar een combinatie van gedeeltelijke elektrificatie van spoorlijnen en batterijtreinen. Deze kunnen onderweg opladen onder de bovenleiding en vervolgens verder rijden op accu’s. Met de marktconsultatie willen de provincies duidelijk krijgen of dit de juiste aanpak is en welke aanpassingen aan de infrastructuur noodzakelijk zijn. Tegelijkertijd wordt overleg gevoerd met ProRail en het Rijk om te onderzoeken wat haalbaar is.

De provincie Groningen gaf eerder in 2022 aan om eind 2027 ook waterstoftreinen in te zetten op hun regionale lijnen, maar heeft een aanbesteding voor de aanschaf van de eerste vier treinen begin 2024 zien mislukken omdat er geen geschikte fabrikant gevonden werd. Eerdere pilots met een Alstom i-Lint waterstoftrein, in 2020 met Arriva, ProRail en Alstom, waren veelbelovend en bewezen dat waterstoftreinen een volwaardig, duurzaam alternatief kunnen zijn voor het huidige dieselmaterieel. Na het mislukken van de aanbesteding is de provincie een onderzoek gestart of dergelijke treinen ook geleased kunnen worden, of dit nog doorgaat in niet bekend en Treinenweb heeft daarover vragen neergelegd bij de provincie.

Arriva-vloot

Arriva beschikt momenteel over 51 GTW-treinstellen en 18 WINK-treinen gebouwd door treinbouwer Stadler. Van deze vloot kan een deel van de GTW-treinen ingezet worden in Duitsland met de aanwezigheid van het PZB-systeem en een aangepaste instap bij de deuren. De nieuwe stellen moeten ook voorzien zijn van het ETCS-systeem zodat er ook op ERTMS-baanvakken gereden kan worden.

De ambitie van Arriva is om in 2035 emissie-vrij te rijden zonder CO2 uitstoot. Momenteel rijden de treinen al op HVO-brandstof om de CO2-uitstoot te beperken.