Sinds de invoering van nieuwe OV-fietsen met een elektronisch slot is het aantal boetes bij NS voor het niet inleveren van een fiets fors gestegen. De NS zou maandelijks ruim 300 onterechte boetes uitschrijven uit aan reizigers die hun fiets niet zouden hebben ingeleverd.

In de afgelopen zes maanden kregen ruim 4.300 reizigers een boete van 350 euro, terwijl meer dan de helft daarvan later onterecht bleek. De oorzaak ligt bij de manier van het beëindigen van de OV-fietshuur: reizigers moeten de fiets handmatig op slot zetten zonder hun OV-chipkaart te gebruiken. Gaat dit fout, dan blijft de fiets als 'in gebruik' geregistreerd, ook al staat deze gewoon in de stalling.

Klachten

Verschillende reizigers, zoals Nadine en Sharon, die zich bij RTL Nieuws hebben gemeld, werden verrast door forse afschrijvingen, terwijl ze hun fiets keurig hadden ingeleverd. "Je wordt met je rug tegen de muur gezet", zegt Sharon tegenover RTL Nieuws, die in 2023 ten onrechte door de NS werd beboet. "Ze behandelen je alsof je een crimineel bent. Ik zat destijds in de WIA, dan is 350 euro een enorm bedrag. Ik heb het van mijn ouders moeten lenen".

Ook reizigster Nadine zette haar OV-fiets netjes in de stalling en controleerde tot twee keer toe of deze op slot stond. "Daarna heb ik aan de NS-medewerker gevraagd of ik nog iets moest doen. 'Nee hoor, het is goed zo', zei hij." Toch werd er twee weken later zonder uitleg 380 euro van haar rekening afgeschreven. Hoewel ze wist waar ze haar fiets in de stalling geplaatst had, kon de klantenservice van NS haar fiets niet meer vinden.

Eerst boete betalen

De nasleep is vaak tijdrovend en frustrerend: tientallen telefoontjes, veel stress en financiële problemen. Ondanks dat de fout bij NS ligt, worden klanten verplicht eerst de boete te betalen. Pas na bezwaar, en soms na het doen van aangifte van diefstal, krijgen zij hun geld terug.

De politie bevestigt dat aangiftes vaak niet worden opgenomen omdat er meestal geen sprake is van daadwerkelijke diefstal. Toch eist NS dit als voorwaarde om boetes kwijt te schelden. Dit leidt volgens Freek Bos van reizigersorganisatie Rover tot onnodige belasting van de politie. Juridische experts en belangenorganisaties vinden deze werkwijze buiten proportie en roepen NS op om hun verantwoordelijkheid te nemen en de afhandelingen soepeler en klantvriendelijker te maken.

Hoewel inmiddels 56 procent van de boetes door NS wordt kwijtgescholden, is het echte aantal onterechte boetes waarschijnlijk nog hoger. NS erkent dat het nieuwe elektronische slot wennen is, zowel voor reizigers als voor henzelf. Er is een coulanceregeling voor wie de fiets per ongeluk niet goed afsluit, maar die werd niet altijd goed doorlopen. NS zegt het interne proces te verbeteren en benadrukt: "Reizigers die hun OV-fiets hebben ingeleverd in onze stallingen, hoeven natuurlijk niet te betalen."

Controle

Om de reiziger meer zekerheid te geven tijdens de verhuur van een fiets kunnen zij in de NS-app eenmalig aangeven welke OV-fiets ze op dat moment gehuurd hebben. Vanaf dat moment wordt er bij elke huuractie een notificatie naar de telefoon verstuurd zodra de huur van start is gegaan en weer beëindigd wordt. Op die manier moet de huurder rmeer zekerheid krijgen of de fiets aan het eind weer netjes is afgemeld. Dit werkt zowel bij de oude sloten als de digitale sloten.