Ruim 3600 sensoren monitoren spoorbaan tussen Wierden en Duitse grens

De IC Berlijn die getrokken wordt door een NS Vectron locomotief. (Foto: Wouter Daman)
De IC Berlijn die getrokken wordt door een NS Vectron locomotief. (Foto: Wouter Daman)

Tussen Wierden en de Nederlands-Duitse grens bij Oldenzaal gaat spoorbeheerder ProRail vanaf december 2023 op meerdere plekken de spoorbaan en de ondergrond monitoren. Dit is hard nodig omdat de Intercity Berlijn met zwaardere locomotieven gaat rijden. Het monitoren gebeurt met verschillende soorten meetapparatuur die deze week in en rond de spoorbaan in aangebracht.

Vanaf 10 december 2023 gaat de nieuwe dienstregeling van kracht, waarbij de IC Berlijn tussen Amsterdam en Berlijn een halve uur sneller zal rijden. Om dit te bewerkstelligen, zal NS Internationaal gebruik maken van de Siemens Vectron locomotieven die geschikt zijn voor zowel het Nederlandse als het Duitse spoorwegsysteem. Dit betekent dat de locomotiefwissel in het Duitse Bad Bentheim vanaf dan overbodig is.

Bodem stabiliteit

Er is onderzoek gedaan naar de stabiliteit van de spoorbaan tussen Amsterdam en de Nederlands-Duitse grens bij Oldenzaal. Uit dit onderzoek blijkt dat ProRail niet overal kan aantonen dat de bodem voldoet aan de gestelde norm om de zwaardere locomotieven met een snelheid van 130 kilometer per uur te laten rijden. Daarom wordt er straks op bepaalde delen tussen Amsterdam en Deventer een snelheid van 100 kilometer per uur aangehouden.

In de nieuwe dienstregeling is er geen marge om de snelheid tussen Deventer en de grens bij Oldenzaal te beperken. Daarom blijven de treinen op dat traject met een snelheid van 130 kilometer per uur rijden. Voor de veiligheid zal ProRail de baanstabiliteit op dit traject nauwlettend in de gaten houden. Er zullen metingen worden uitgevoerd om te bepalen hoe de grondlagen en waterspanning in de spoorbaan en de ondergrond reageren wanneer de treinen passeren. Indien nodig zullen passende maatregelen worden genomen. In Twente zal ProRail verschillende meetapparatuur inzetten bij Wierden, Zenderen en De Lutte om de baanstabiliteit te monitoren.

Meetapparatuur

Het gaat om 3622 tiltmeters op dwarsliggers die de helling vastleggen. Ook worden er inclinometers naast de spoorbaan geplaatst die horizontale grondverplaatsing registreren. Tussen de sporen komen er extensometers die verticale verplaatsingen in de ondergrond meten en registreren, en houden in de gaten of de verschillende grondlagen niet teveel inklinken als gevolg van de (extra) belasting van de zwaardere locomotieven. Daarnaast wordt ook de grondwaterstand in de gaten gehouden.

Alle resultaten worden worden verzameld in speciale datakasten die langs de spoorbaan staan, en worden gevoed door zonnepanelen. Deze gegevens worden via het mobiele 4G netwerk naar een digitaal monitoringsplatform. Bij bijzondere afwijkingen zal direct ProRail worden gewaarschuwd om maatregelen te nemen.