Zwitserse SBB wil investeren in hogesnelheidstreinen

De 'RABe 503' van de SBB. (Foto: NAC; Creative Commons)
De 'RABe 503' van de SBB. (Foto: NAC; Creative Commons)

De Zwitserse spoorwegen (SBB) willen de komende jaren fors investeren in hun internationale treinverbindingen. Door de sterke groei van het aantal reizigers tussen Zwitserland en het buitenland onderzoekt het bedrijf de aanschaf van tot veertig nieuwe hogesnelheidstreinen.

Deze treinen moeten vanaf de tweede helft van de jaren 2030 de oudere generatie internationale treinen vervangen en het grensoverschrijdend aanbod uitbreiden, met name richting Italië en Frankrijk.

Financiering via leaseconstructie

Vanwege de gespannen financiële situatie kiest de SBB niet voor een klassieke aankoop, maar voor een zogenoemde operating lease. Daarbij blijft een leasemaatschappij eigenaar van de treinen en huurt SBB het materieel voor een vaste periode — in dit geval vijftien jaar. Op 5 november 2025 maakte de spoorwegmaatschappij bekend dat vier bedrijven zijn voor geselecteerd om een bod uit te brengen: AlphaTrains, Beacon Rail, Rock Rail en Willow Group.

In 2026 start de tweede fase van de aanbesteding. Dan kunnen de vier leasepartijen hun voorstellen indienen en zal SBB ook de formele aanbesteding voor de treinen zelf publiceren. Het proces verloopt in twee stappen om zo gericht mogelijk de beste financiële en technische aanbiedingen te kunnen beoordelen.

Nieuw materieel voor internationale groei

De nieuwe hogesnelheidstreinen moeten meerspanningssystemen krijgen, zodat ze onder verschillende bovenleidingsspanningen en beveiligingssystemen kunnen rijden. Dat is noodzakelijk voor het internationale verkeer tussen Zwitserland, Italië, Frankrijk en mogelijk ook Duitsland, Oostenrijk, Barcelona of zelfs Londen.

Volgens de huidige planning zullen de eerste nieuwe treinen in de tweede helft van de jaren 2030 instromen. Dan bereiken de Astoro-treinen van de eerste generatie (ETR 610) hun technische levensduur. Deze voertuigen worden sinds 2009 ingezet, voornamelijk op de routes naar Italië.

Huidige hogesnelheidstreinen van SBB

Momenteel beschikt SBB over twee belangrijke typen snelle intercity’s en hogesnelheidstreinen:

"Giruno" (RABe 501)
De nieuwste generatie is de Giruno, gebouwd door Stadler Rail tussen 2017 en 2021 en ook bekende als de Stader SMILE. Deze 11-delige treinen zijn geschikt voor snelheden tot 250 km/h, al wordt in Zwitserland doorgaans met 200 km/h gereden. Ze zijn ontworpen voor internationale inzet en kunnen zonder locwissel rijden tussen Zwitserland, Italië, Duitsland en Oostenrijk. De eerste Giruno kwam in 2019 in dienst en vormt de ruggengraat van de huidige Gotthard-corridor tussen Zürich, Lugano en Milaan.

RABe 503 (Astoro)
De ETR 610, door de SBB bekend als RABe 503 “Astoro”, vormt al sinds 2009 het gezicht van de Zwitsers-Italiaanse hogesnelheidscorridor. Deze elegante kanteltrein is gebouwd door Alstom (voorheen Fiat Ferroviaria en later Bombardier) en is bedoeld voor het grensoverschrijdende verkeer tussen Zwitserland en Italië. De naam Astoro – Italiaans voor “havik” – verwijst naar zijn sierlijke maar krachtige uitstraling.

Deze treinstellen rijden vooral op deze trajececten:

  • Bazel - Bern - Brig - Simplon - Milaan
  • Genève - Lausanne - Brig - Simplon - Milaan

Toekomst: sneller en grensoverschrijdend

Met de geplande nieuwe vloot wil SBB inspelen op de toenemende vraag naar internationale treinreizen. De maatschappij benadrukt dat de toekomstige treinen niet alleen sneller moeten zijn, maar ook ruimer, energiezuiniger en beter geschikt voor lange afstanden.

De aanbesteding is gepland voor 2026, waarna de productie in de jaren daarna kan starten. Daarmee zet SBB een volgende stap in de modernisering van het Zwitserse hogesnelheidsnet, dat dankzij tunnels zoals de Gotthard- en Ceneri-basistunnel al voorbereid is op snelheden tot 250 km/h.