Vanaf 1 oktober 2025 is de boete voor het reizen zonder geldig vervoersbewijs in het openbaar vervoer verhoogd van 50 euro naar 70 euro. Dat besluit komt van de staatssecretaris Thierry Aartsen van Infrastructuur en Waterstaat en geldt voor alle vervoersvormen: trein, bus, metro en tram. 

Naast de verhoging van de boete zijn ook de administratiekosten aangepast: wie niet binnen veertien dagen betaalt, moet voortaan 20 euro in plaats van 15 euro bijleggen. NS biedt reizigers die direct in de trein per pin betalen een korting van 20 euro op de boete. In juli van dit jaar werd al besloten dat het boetebedrag verhoogd moest worden sinds de laatste keer in 2016. Extern onderzoeksbureau MuConsult kwam toen met de aanbeveling.

"Reizen zonder geldig vervoersbewijs betekent niet alleen minder inkomsten voor NS. Deze reizigers zijn vaak ook een bron van overlast en agressie," zegt Eelco van Asch, directeur Operatie bij NS. "Een hogere boete gaat helpen in de strijd tegen reizigers die moedwillig zonder geldig kaartje de trein instappen. Het OV moet veilig en eerlijk zijn voor iedereen."

Stijging van boetes

Het aantal boetes is de afgelopen jaren sterk gestegen. In 2022 kregen nog 180.949 reizigers een sanctie voor zwartrijden, in 2024 waren dat er al 353.063. NS verwacht dat het aantal dit jaar oploopt tot circa 400.000. Hoofdconducteurs en medewerkers van Veiligheid & Service schrijven de meeste boetes uit en zien de druk op handhaving toenemen.

Inzet van AI

NS heeft laten weten steeds vaker technologie in te zetten om zwartrijders tegen te gaan. Met behulp van kunstmatige intelligentie kan de vervoerder voorspellen waar en wanneer reizigers zonder geldig vervoersbewijs instappen. Dat leidt tot gerichte controles, zoals ingangscontroles voor alle reizigers, acties waarbij een trein voor korte tijd wordt stilgezet, of controles door medewerkers in burger.

Dit najaar krijgen Veiligheid & Service-medewerkers zelfs per trein een voorspelling in hun app van het aantal zwartrijders, zodat de aanpak efficiënter en doelmatiger wordt.