Onzekerheid bij NS over Duitse concessie Abellio

De Flirt van Abellio op de RE19-lijn vanaf Arnhem naar Düsseldorf (Foto: Treinenweb)
De Flirt van Abellio op de RE19-lijn vanaf Arnhem naar Düsseldorf (Foto: Treinenweb)

Het is onzeker wat de toekomst is voor het NS-dochterbedrijf Abellio in Duitsland. De vervoerder heeft het financieel zwaar in Duitsland, meldt het NRC. Mogelijk zou de NS overwegen om de concessie te beëindigen.

De donkere wolken die over Abellio dreigen zijn niet direct afkomstig van de coronacrisis. Tijdens de presentatie van de half-jaar-cijfers maakte NS al bekend dat Abellio diverse problemen heeft waar zij zelfs niets aan kan doen: Werkzaamheden aan verouderde infrastructuur zorgen voor vertragingen, en dat leidt tot boetes vanwege niet gehaalde punctualiteitseisen. In 2019 moest de Duitse vervoerdernog 19,4 miljoen euro aan boetes betalen. De werkzaamheden zullen alleen maar toenemen: de Duitse regering en Deutsche Bahn steken de komende tien jaar 86 miljard euro in modernisering van het spoor. Het klimaatdoel is verdubbeling van het aantal treinreizigers in 2030.

Volgens de concurrenten van de Deutsche Bahn wordt de marktwerking op het Duitse spoor belemmerd door bevoordeling van Deutsche Bahn. Door zij miljarden euro's aan staatssteun krijgen spreken de andere vervoerders van "grootschalige concurrentievervalsing". Bert Groenewegen, financieel directeur van NS: "Als de problemen niet worden opgelost moeten we onze positie heroverwegen." Hij vervolgt: "Ik ben er niet positief over. We moeten niet ten koste van alles vasthouden aan onze positie in Duitsland."

Ook maakt Abellio extra kosten vanwege een nieuwe overkoepelende cao voor spoorpersoneel, waardoor de arbeidsproductiviteit is gedaald. Hierin kan personeel kiezen voor meer geld en vrije tijd. Dit betekent dat er meer machinisten aangenomen moeten worden, terwijl die vanwege de krapte op de arbeidsmarkt moeilijk te vinden zijn. De enige oplossing van Abellio is om zelf personeel op de leiden wat de nodige extra kosten met zich meerdaagt.

Ook is de NS al twee jaar in gesprek met de Duitse regionale overheden over compensatie van personeelskosten en aanpassing van het boeteregime. Tot nu heeft dit volgens Groenewegen nog niet tot een overeenkomst geleid. Ook de aanbestedingsregels maken het erg lastig om contracten tussentijds te wijzigen.

Abellio Duitsland

Abellio is sinds 2009 actief in Duitsland en heeft negen concessies in vier regio’s. Deze zijn sinds 2009 geleidelijk uitgegroeid tot een groot spoornetwerk. Vijf concessies zijn er in Noordrijn-Westfalen, twee in Midden-Duitsland, een in Nedersaksen en een in Baden-Württemberg. De S-Bahn Rhein-Ruhr die in 2019 gestart is, is de drukste met 80.000 reizigers per dag. In 2019 maakte Abellio Duitsland nog een omzet van 534 miljoen euro, en een verlies van 32,7 miljoen euro. Daarnaast is Abellio ook actief in Engeland en Schotland.