Enkele weken geleden waren voor het eerst twee VIRM-treinstellen van NS met ingebouwd ERTMS-systeem buiten te zien. Dat meldt Jasper Dekker, programmamanager ERTMS bij NS, op sociale media. "Een bijzondere mijlpaal en een knap staaltje engineering door de teams van NS en Siemens", aldus Dekker. 

Het ombouwen van de VIRM’s, die oorspronkelijk uit de jaren negentig stammen, is volgens Dekker een technisch complexe operatie. "In de kern van deze treinen is vrijwel alles vernieuwd – hardware én software. En geen nieuw voor oud, beide systemen (ATB en ERTMS) zullen naast elkaar probleemloos moeten blijven functioneren", laat hij weten. Aan de buitenkant zullen reizigers niks speciaals zien, maar machinisten zullen straks wel plaats gaan nemen aan een aangepaste stuurtafel met een scherm in plaats van de oude snelheidsmeter en verplaatste bedieningsknoppen.

In 2022 is de ontwikkeling van het nieuwe systeem voor de VIRM begonnen, en begin dit jaar rolde de eerste trein de Haarlemse werkplaats in. Het gaat om de stellen 8742 en 9516, die als prototypes dienen voor de moderniseringsslag.

Test en toelating

De twee prototype-treinen zijn inmiddels over het spoor vervoerd naar de werkplaatsen van Onnen en Maastricht voor uitgebreide tests. Ze reden nog niet op eigen kracht, maar dat zal volgend jaar veranderen. "Begin volgend jaar zijn de eerste dynamische testritten voorzien waarin de treinstellen op eigen kracht gaan rijden", zegt Dekker. In totaal zullen 177 VIRM-dubbeldekkers worden uitgerust met ERTMS, het Europese treinbeveiligingssysteem dat het huidige ATB-systeem geleidelijk vervangt.

Het project is onderdeel van een bredere moderniseringsslag bij NS in samenwerking met Siemens Mobility, waarmee in 2022 een contract werd gesloten voor ontwikkeling, levering en onderhoud van het systeem. Ook ProRail test het ERTMS al in een gesimuleerde omgeving met VIRM-treinen. Na de VIRM-serie volgen de Sprinter-series SLT en FLIRT, terwijl modernere treinen zoals de SNG, ICNG en Vectron- en Traxx-locomotieven al met ETCS zijn uitgerust. Oudere treinen, zoals de ICM- en DDZ-serie, blijven buiten de ombouw vanwege hun leeftijd.