De Onderwegpas, bedoeld om minima gratis of met korting te laten reizen, wordt op zijn vroegst in 2027 ingevoerd. Staatssecretaris Jurgen Nobel (Sociale Zaken) schrijft in een Kamerbrief dat dit samenhangt met de vervanging van de OV-chipkaart door OVPay.

OVpay is het systeem waarmee reizigers met hun bankpas kunnen in- en uitchecken. Omdat die overgang pas in 2026 gefaseerd plaatsvindt, kan de Onderwegpas niet eerder starten.

Subsidie vanuit Brussel

Het kabinet wil voor dit project 152 miljoen euro aanvragen uit het Europese Sociaal Klimaatfonds. Volgens Nobel heeft de Europese Commissie de Nederlandse plannen al informeel positief ontvangen. Zodra de aanvraag officieel is ingediend, duurt het nog enkele maanden voordat er een definitief besluit volgt. Nederland kan in totaal 720 miljoen euro aanvragen voor projecten binnen de periode 2026–2033, waarbij het land zelf minstens een kwart van de kosten moet bijdragen. Voor de Onderwegpas betekent dit dat het kabinet naast de Europese bijdrage zelf 158 miljoen uittrekt, waardoor er 310 miljoen euro beschikbaar komt.

Onderwegpas

Het doel van de Onderwegpas is het bestrijden van vervoersarmoede door het openbaar vervoer goedkoper te maken voor minima, een berekende groep van ruim een half miljoen huishoudens. Het Nationaal OV Beraad, waarin overheden, vervoerders en consumentenorganisaties samenwerken, werkt de plannen verder uit. Daarbij wordt onder meer gekeken naar een centrale aanvraagprocedure, het toetsen van de toewijzing, de hoogte van kortingen en de vraag of delen van het vervoer gratis worden. Ook moet een oplossing worden gevonden voor verschillen in tarieven, kortingen en spitstijden tussen vervoerders.

Provinciale initiatieven

Hoewel de landelijke regeling nog enkele jaren op zich laat wachten, experimenteren sommige provincies al met vergelijkbare initiatieven. Zo kunnen minima in Zuid-Holland en Limburg sinds dit jaar in de daluren gratis gebruikmaken van het regionale vervoer. Echter wordt dit wel beperkt tot het vervoer in de eigen regio of provincie.