Impactvolle storingen op het spoor nemen toe ondanks betere punctualiteit

ProRail: Impactvolle storingen op het spoor nemen toe ondanks een betere punctualiteit. (Foto: Rob Dammers)
ProRail: Impactvolle storingen op het spoor nemen toe ondanks een betere punctualiteit. (Foto: Rob Dammers)

De prestaties van treinen op het Hoofdrailnet zijn de afgelopen periode structureel verbeterd, meldt spoorbeheerder ProRail. Wel waren er te veel storingen op het spoor. Dankzij een gezamenlijke programma van NS en ProRail reden treinen in het najaar van 2024 vaker op tijd en was de zitplaatskans hoog. 

Door onder meer het oplossen van 46 tijdelijke snelheidsbeperkingen en het waarborgen van voldoende materieel is gewerkt aan een betrouwbaardere dienstregeling, ook tijdens werkzaamheden.

Externe evaluatie

Een externe evaluatie concludeerde dat treinen in het najaar van 2024 voldoende op tijd reden en dat de zitplaatskans hoog was. In de eerste helft van 2025 liggen de prestaties zelfs regelmatig boven de aangescherpte streefwaarden, waarna het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat het programma succesvol heeft afgesloten.

Impactvolle storingen

Tegelijkertijd groeit het aantal impactvolle storingen, waardoor de reiziger meer hinder ervaart. Deze storingen zijn verdeeld over vier categorieën: derden (42%), proces (10%), weer (4%) en techniek (44%). Vooral storingen door derden en technische problemen vormen samen bijna 90% van de totale hinder. Binnen de categorie derden is 59% gerelateerd aan (bijna-)aanrijdingen met personen, waarbij een toename van verward gedrag langs het spoor een zorgelijke rol speelt.

Verder zijn er diverse externe oorzaken die bijdragen aan de vertragingen. Aanrijdingen met wegverkeer – zoals de botsing met een vrachtwagen bij Meteren – zijn goed voor 13,8% van de incidenten. Ook incidenten met dieren (ongeveer 8%) zorgen voor hinder, net als brand, vandalisme en diefstal, die gezamenlijk bijna 20% van alle verstoringen veroorzaken. Hoewel procesmatige storingen door bijvoorbeeld uitgelopen werkzaamheden (10%), en weersgerelateerde storingen (4%) minder vaak voorkomen, kunnen ze wel langdurige impact hebben.

De categorie techniek (44%) laat de afgelopen jaren een duidelijke stijging zien. Veel problemen ontstaan bij wissels, treindetectiesystemen, spoorligging en energievoorzieningen. Dit wordt mede veroorzaakt door contractvormen die minder goed aansluiten op het benodigde onderhoudsniveau en door een daling van 7% in het aantal monteurs. Hierdoor moeten monteurs vaak van verder komen en lopen aanrijtijden en herstelwerkzaamheden op.

Top 5 

De spoorbeheerder heeft een top vijf gepubliceerd van de incidenten met de meeste vertragingsminuten in het afgelopen half jaar. Hieruit is de verstoring bij Meteren, waarbij een trein op een vrachtwagen inreed, de grootste bron van vertraging op het spoor in die periode.

Datum Incident Categorie Vertragingsminuten
30 oktober Aanrijding tussen trein en vrachtwagen bij Meteren, een ruime week geen treinverkeer tussen Utrecht en Eindhoven. Derden 46.279
16 oktober Spoorstaafbreuk op spoorbrug Schiedam–Delft, met vijf dagen beperkt treinverkeer tussen Den Haag en Rotterdam. Techniek 36.151
11 juli Storing tunneltechniek Willemsspoortunnel, met drie dagen geen treinverkeer tussen Rotterdam-Breda/Roosendaal. Techniek 33.529
24 juni Stroomstoring Riekerpolder–Schiphol, met een gehele dag geen treinverkeer Amsterdam Centraal/Zuid-Schiphol. Vandalisme / sabotage 25.377
24 juni Bovenleidingsbreuk bij Gouda, met anderhalve dag geen treinverkeer Gouda-Woerden. Techniek 12.426

Maatregelen

ProRail zet in op zowel korte- als langetermijnmaatregelen. Op korte termijn gebeurt dit met extra cameratoezicht op risicolocaties, snellere aanrijtijden door betere afspraken met aannemers en fysieke afscherming om aanrijdingen te beperken. Op de langere termijn investeert ProRail in betere dataverzameling over de spoorconditie, nieuwe onderhoudsstrategieën en contractvormen, extra wisselmonitoring op belangrijke locaties en versterkte samenwerking met gemeenten. Daarmee verwacht de spoorbeheerder dat het aantal storingen in de komende jaren structureel zal dalen.