De Poolse waterstof locomotief van Pesa

De Poolse treinbouwer Pesa ziet zelf ook toekomst in aandrijving door middel van waterstof. Waar reizigerstreinen bij andere treinbouwers voor gingen, namen de Polen hun het voortouw om te starten met 's werelds eerste waterstof locomotief. We duiken in de wereld van de Pesa SM42-6Dn.

De Pesa SM42-6Dn is afgeleid van een ouder model locomotief, en heeft het Poolse olie- en tankstationketen PKN Orlen als 'launching customer'. Deze partij heeft de locomotieven aangeschaft voor het rangeerwerk. De locomotief werd vorig jaar al tijdens TRAKO 2021 gepresenteerd, en ook op InnoTrans was deze duurzame locomotief te bewonderen.

De ontwikkeling is voor PESA de eerste stap voor de treinbouwer om waterstoftractie op de markt te brengen. De eerste door waterstof aangedreven reizigerstrein zal naar verwachting rond de jaarwisseling van 2025 of 2026 op een testcircuit proefritten gaan rijden. De besproken locomotief dient dus enkel als proef om te kijken hoe waterstoftractie in de praktijk zal uitpakken.

De waterstof-locomotief SM42-6Dn tijdens InnoTrans 2022. (Rechten: Treinenweb.nl)
De waterstof-locomotief SM42-6Dn tijdens InnoTrans 2022. (Rechten: Treinenweb.nl)

De SM42-6Dn

De SM42-6Dn locomotief is een vier-assige rangeerlocomotief met vier 180 kW tractiemotoren die door waterstof wordt aangedreven. Deze brandstof wordt bewaard in tanks met een totale capaciteit van 175 kg. De twee brandstofcellen, elk met een capaciteit van 85 kW, zetten de waterstof om in elektriciteit. Dit is mogelijk doordat waterstof reageert met zuurstof uit de lucht, die de lithium-titanaat-oxide (LTO) batterijen (167,6 kWh) voedt om een stabiele stroombron te vormen voor de tractiemotoren. Met één tankbeurt kan er met de locomotief 24 uur worden gerangeerd.

De topsnelheid van de locomotief is 90 kilometer per uur, en is daarmee ideaal voor rangeerklussen of korte ritten in bijvoorbeeld havens. Ook zal er een waterstoftankstation op de locatie gerealiseerd worden. Voor de veiligheid tijdens het rangeren is de loc ook voorzien van een systeem met camera's en sensoren om obstabels op het spoor te herkennen om een botsing te voorkomen. Daarnaast is de locomotief ook op korte afstand radiografisch bedienbaar.

Momenteel gaat het om een prototype die tot 2025 beproefd zal worden bij Orlen.

Specificaties

Gebruik als: Rangeer- en lichte goederentreinen, emissievrije rangeerlocomotief voor intermodale terminals en 'groene havens'
Maximale snelheid 90 km/u
As opstelling Bo-Bo
Dienstvaardig gewicht 70 ton
Asdruk < 175kN
Vermogen van waterstofcel 2 x 85 kW
Brandstofverbruik < 0,08 kg/kWh
Bedrijfsspanning < 800V gelijkspanning (DC)
Tractiemotoren Asynchroon
Aantal tractiemotoren 4
Energieopslag LTO-batterijen
Capaciteit opslag 167 kWh
Druk waterstoftanks Volume Type III, 350 MPa, 175 kg waterstof
Snelheid tot volledig bijgetankt 30 minuten
Radiografisch bestuurbaar Ja
Obstakel-detectie systeem Ja

De SM42-6Dn in beeld

Het model oogt erg opvallend in vergelijking met locomotieven die voorzien zijn van loopbordessen. (Rechten: Pesa)
Het model oogt erg opvallend in vergelijking met locomotieven die voorzien zijn van loopbordessen. (Rechten: Pesa)
Het detectiesysteem voor obstakels aan de voorzijde van de loc. (Rechten: Treinenweb.nl)
Het detectiesysteem voor obstakels aan de voorzijde van de loc. (Rechten: Treinenweb.nl)
Er zijn twee stuurstanden in de cabine zodat keren geen enkel probleem is.  (Rechten: Treinenweb.nl)
Er zijn twee stuurstanden in de cabine zodat keren geen enkel probleem is. (Rechten: Treinenweb.nl)
Ook kunnen machinisten tijdens het wachten voor een rood sein een kopje thee zetten. Handig! (Rechten: Treinenweb.nl)
Ook kunnen machinisten tijdens het wachten voor een rood sein een kopje thee zetten. Handig! (Rechten: Treinenweb.nl)