De impact van het personeelstekort bij NS leidde in september tot de meeste hinder. Dat blijkt uit de eindejaarsprognose van NS over 2022. Die maand werden grote aanpassingen in de dienstregeling gedaan, wat ertoe leidde dat gemiddeld 180 spitstreinen per week te druk waren.

In oktober en november is de situatie verbeterd toen de NS de treinen had verlengd. In die maanden waren er gemiddeld 90 te drukke spitstreinen per week. De kans op een zitplaats in de spits komt over heel 2022 naar verwachting uit op 96,5%. NS verwacht dat over het hele jaar 91,5% van de reizigers op tijd komt.

In september ging Nederland weer naar school en aan het werk. Juist in die maand waarin veel mensen op NS rekenden, hebben we een valse start gemaakt door ondermaats te presteren. Achter de cijfers gaan verhalen schuil van reizigers die last hadden van uitval en volle treinen en van collega’s die onder hoge druk hebben gewerkt. Tegelijk is de veerkracht van NS groot en hebben we in oktober en november een iets betere treindienst gereden. De dienstregeling van 2023 is een keerpunt en sluit nauwer aan op het nieuwe reisgedrag met structureel minder reizigers en meer mensen die thuis werken. Dit is de nieuwe basis waar we op kunnen bouwen.

De NS is eerder dit jaar een wervingsactie gestart. Tussen de start in juli en november zijn er 184 conducteurs en 240 machinisten aangenomen.  Het aantal is nog steeds te weinig door enorme krapte op de arbeidsmarkt, grotere uitstroom, interne doorstroom en hoger ziekteverzuim. Om vertrek van treinpersoneel te compenseren moet NS in 2023 alleen al 500 mensen werven.

Reiziger gedeeltelijk terug

In maart van dit jaar, toen als een van de laatste coronamaatregelen de mondkapjesverplichting verviel, steeg de groei van reizigers in de trein weer. De groei is echter gestagneerd, met name door het thuiswerken. Daarbij valt op dat het reispatroon in Nederland fors verandert is. Vooral de dinsdag en donderdag zijn drukker dan de andere dagen van de week.

Zitplaats

Het percentage reizigers dat een zitplaats in de spits heeft komt over heel 2022 naar verwachting uit op 96,5% in vergelijking met 99,6% in 2021. Voor de HSL (Schiphol-Rotterdam-Breda) komt dit uit op 98,0% tegenover 99,9% in het vorige jaar. In september hadden reizigers het minst kans op een zitplaats tijdens de spits, en lag het percentage op 91,2%.

Drukke treinen in de spits

Door de aanpassingen in de dienstregeling, werd het in sommige treinen te druk. Dat is ook terug te zien in het aantal te drukke treinen in de spits, veroorzaakt door aanpassingen in de dienstregeling. In september waren er door deze aanpassingen gemiddeld 183 treinen per week met te weinig zit- en staplaatsen voor de hoeveelheid reizigers die verwacht werden. Door treinen zoveel mogelijk te verlengen daalde dit aantal naar gemiddeld 90 per week in oktober en november.

Punctualiteit

Naar verwachting komt 91,7% van onze reizigers in 2022 op tijd aan in 2021 lag dit op 94,4%. Op de HSL komt dit jaar naar verwachting 81,6% van de reizigers op tijd aan. Dat is minder dan vorig jaar toen het op 89,2% lag. Dit komt door een snelheidsbeperking die ProRail op de HSL vanwege de veiligheid uit voorzorg heeft moeten toepassen. Intercity direct-treinen, de IC Brussel, Eurostar en Thalys mogen hierdoor op dit moment op een deel van het traject niet sneller dan 80 km per uur rijden in plaats van 160 of 300 km/uur.