Nieuw kunstwerk siert wand van oostelijke tunnel op Amsterdam Centraal

De nieuwe versierde wand van de oostelijke reizigerstunnel. (Foto: Felix Kalkman)
De nieuwe versierde wand van de oostelijke reizigerstunnel. (Foto: Felix Kalkman)

Amsterdam Centraal is een kunstwerk rijker. Het kunstenaarscollectief United Painting heeft in de oostelijke reizigerstunnel hard gewerkt aan de totstandkoming van een mooi kleurig kunstwerk op de wand.

Het kleurrijke schilderswerk is ontstaan in opdracht van NS en ProRail. Meer dan 100 Amsterdammers, stationsmedewerkers en reizigers hebben in samenwerking met United Painting dit kunstwerk niet alleen gerealiseerd, maar ook ontworpen. Mensen die hieraan een bijdrage hebben geleverd, hebben een ‘eigen’ stukje kunstwerk in een tunnel op station Amsterdam Centraal. Dit maakt het kunstwerk nog unieker. Totdat deze smalle reizigerstunnel zonder winkels over een aantal jaren ingrijpend wordt verbouwd, zorgt het kunstwerk voor kleur en sfeer. De coordinatie van het kunstwerk vond plaats vanuit een ruimte in de Amstelpassage van het station.

Het iconische herhalende patroon in de vloer is de inspiratie en de basis van het ontwerp. Dit patroon is in de jaren '80 ontworpen en heeft een functioneel en richtinggevend karakter: de I’tjes en H’tjes geven weer waar de trapopgang is. Het ontwerptraject is zo ingericht dat de participanten met een ontwerpprogramma eenvoudig een bijdrage hebben kunnen leveren aan het ontwerp.

Uniek ontwerpproces

Dre Urhahn van United Painting: “Behalve dat de Oosttunnel een heel bijzondere plek is, kent dit project ook een uniek ontwerpproces. Dat begon al toen United Painting bij het verstrekken van de opdracht met NS en ProRail de afspraak maakte dat het design pas gaandeweg de productie zou komen te ontstaan. Eenmaal bezig - een aantal muren waren zelf al geschilderd met een eerder ontwerp - werden we ineens gegrepen door de vormen van de iconische tegelvloer van de tunnel."

Vormgeefster Marije Hester kwam tot de ontdekking dat door het toevoegen van geometrische vormen een eindeloze reeks aan unieke patronen gerealiseerd kon worden die hetzelfde ritme hadden met de vloer. Uiteindelijk heeft een computerprogrammeur een programma geschreven waarmee iedereen stukje patroon kon ontwerpen, waarna de gepensioneerde architect Henk Woltjer, die zelf de vloer ontworpen had, zelf achter het programma ging zitten.

"Na een dagje schilderen mijmerden we na met Henk Woltjer en bedachten we dat dit multigenerationele proces gebaseerd was op de fundamenten van hiphop: Hij speelde ooit een strakke jazzbeat, nu maakte United Painting er een vernieuwende remix van, als een ode aan de Oosttunnel. We hopen dat de passanten tijdens hun aankomst, vertrek of overstap het ritme even kunnen voelen als ze er doorheen lopen.", vervolgt Dre Urhahn van United Painting.

Realisatie

Om de grote reizigersstroom die dagelijks door de Oosttunnel komt niet te hinderen, is de realisatie van het kunstwerk met name in de nacht gedaan. Er hebben meer dan 100 vrijwilligers aan meegewerkt in een tijdsperiode van ongeveer een half jaar. Het kunstwerk is de komende paar jaar te zien totdat de tunnel verbreed zal worden.