De Europese spoorwegautoriteit ERA heeft recent beperkt toestemming verleend voor het gebruik van de nieuwe Nightjet Viaggio stuurstandrijtuigen in trek-duwbedrijf. Dat betekent dat deze stuurstanden nu aan het einde van de trein kunnen worden ingezet, waarvandaan de machinist de trein kan bedienen terwijl de locomotief aan de andere kant duwt. Tot nu toe mochten de rijtuigen uitsluitend in combinatie met een locomotief aan de voorzijde rijden.

De toelating geldt voorlopig alleen voor gebruik in Duitsland en Oostenrijk, onder de daar gebruikte beveiligingssystemen PZB, LZB en ETCS. Voor andere landen waar ÖBB met Nightjet-materieel rijdt – waaronder Nederland en Italië – is nog geen toestemming verleend. Ook vergelijkbare stuurstanden die bestemd zijn voor Railjet 2 en ComfortJet-treinen voor de Tsjechische spoorwegen (ČD) zijn nog niet toegelaten.

Nederland: stuurstand wel aanwezig, maar niet in gebruik

Hoewel de Nightjet-treinen die Amsterdam aandoen zijn uitgerust met een bijbehorend stuurstandrijtuig, wordt dit rijtuig in Nederland niet actief gebruikt als stuurstand. In plaats daarvan rijdt de trein in Nederland altijd getrokken door een Siemens Vectron-locomotief.

Volgens de ÖBB heeft dat alles te maken met toelatingsprocedure. Wat er precies speelt, is niet volledig duidelijk, maar volgens ingewijden zou de stuurstand op dit moment niet beschikken over een verplichte ATB-installatie, het klassieke Nederlandse treinbeveiligingssysteem dat op veel trajecten nog noodzakelijk is naast ETCS. Zonder die installatie mag het stuurstandrijtuig niet als actief leidend voertuig worden ingezet.

ÖBB kon tegenover Treinenweb.nl geen indicatie gegeven wanneer het rijtuig actief gebruikt kan worden om de trein te duwen. Tot die tijd blijft de nieuwe generatie Nightjet in Nederland wel met stuurstand rijden, maar uitsluitend als niet-functioneel eindrijtuig - terwijl de Vectron aan de voorzijde het zware werk blijft doen.