KiM: Groei treinreizigers blijft achter terwijl ander OV aantrekt
Het aantal treinreizigers in Nederland blijft stijgen, maar de ov-sector heeft het niveau van voor de coronapandemie nog altijd niet bereikt. Dat blijkt uit het Mobiliteitsbeeld 2025 van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM). Opvallend genoeg groeien andere vormen van openbaar vervoer, zoals bus, tram en metro, momenteel harder dan het treinverkeer. Ook het gebruik van auto, vliegtuig en elektrische fiets zit stevig in de lift.
Het KiM ziet in vrijwel alle vormen van mobiliteit een toename. Het wegverkeer en het aantal vliegtuigpassagiers groeiden in 2024 verder, terwijl de elektrische fiets opnieuw marktaandeel won. Volgens het instituut zet deze trend de komende jaren door. Voor het openbaar vervoer als geheel is het beeld minder zeker. Ook het goederenvervoer staat onder druk. Het KiM verwacht voor de komende jaren een daling, ondanks een lichte groei in 2024.
Mobiliteitsbeeld
Het Mobiliteitsbeeld beschrijft hoe de mobiliteit zich de afgelopen tien jaar heeft ontwikkeld en schetst voor de komende vijf jaar drie scenario’s: een minder-, basis- en meer-scenario. Demografische en economische factoren spelen daarbij een belangrijke rol, net als beleidskeuzes en onzekerheden rond de ov-dienstregeling. Ook wordt gekeken naar bereikbaarheid, verkeersveiligheid en de impact van mobiliteit op de leefomgeving.
Treinvervoer: lichte groei, maar toekomst onzeker
In 2024 werd opnieuw meer met de trein gereisd dan een jaar eerder. Voor bus, tram en metro lag die groei zelfs op een stijging van 8 procent. Toch blijft onzeker of deze opwaartse lijn doorzet. Voor 2030 signaleert het KiM voor het treinverkeer een mogelijke groei van 6 procent in het basis-scenario. In het gunstige scenario kan dit oplopen tot een stijging van 12,5 procent, terwijl het minder-scenario zelfs lichte krimp voorspelt van daling van 0,5 procent.
Bus, tram en metro kennen een minder rooskleurige prognose: in twee van de drie scenario’s wordt krimp verwacht. De geplande bezuiniging op de Brede Doeluitkering (BDU) — hoewel voorlopig uitgesteld — speelt hierbij een belangrijke rol.
Fiets en voetganger: e-fiets blijft domineren
Voor wandelen en fietsen ontbreken recente cijfers over 2024, maar de trend van de afgelopen jaren is duidelijk: de elektrische fiets wint snel terrein. Voor de periode 2023–2030 voorziet het KiM een groei van het totale fietsgebruik met 8 procent. Dit komt volledig op conto van de e-fiets, waarvan het gebruik naar verwachting met 40 procent stijgt. Het gebruik van de traditionele fiets daalt juist met 11 procent.
Goederenvervoer: spoor onder druk ondanks containerstijging
Het goederenvervoer op Nederlands grondgebied nam in 2024 met 3,4 procent toe, maar die groei gold niet voor alle modaliteiten. Het goederenvervoer per spoor daalde juist met 4,8 procent. Voor de periode tot 2030 verwacht het KiM een totale krimp van 5 procent in het binnenlands goederenvervoer. Vooral het vervoer van droge en vloeibare bulk — zoals kolen, ertsen en aardolieproducten — neemt af. Hoewel containervervoer waarschijnlijk toeneemt, weegt dat niet op tegen de daling in bulkstromen.
Ook internationaal wordt terugloop verwacht: het KiM rekent op een daling van 9 procent, vooral vanwege onzekerheden rond de wereldhandel en fluctuaties in de zeehavenoverslag.