Vijftien jaar na de introductie lijkt wifi in de trein over zijn hoogtepunt heen. Waar reizigers in de hoogtijdagen maandelijks nog 7,6 miljoen keer inlogden, is dat nu gedaald tot ongeveer drie miljoen. 

Het mobiele internet heeft de het draadloze internet ingehaald, en grote investeringen doet NS niet meer. "Maar er wordt nog gebruik van gemaakt en we moeten het aanbieden volgens de concessie," aldus  woordvoerder NS-woordvoerder Oscar van Olferen tegenover RTL Nieuws.

Ontwikkeling wifi

In maart 2010 werd er voor het eerst wifi ingezet in de reizigertrein. Eerdere proeven waren veelbelovend, waarna het netwerk vrijwel in alle treinen werd uitgerold. Er waren na de introducering zelfs plannen voor een interactief portaal met films en spelletjes, maar dat idee verdween snel van tafel. Anders dan bij de Eurostar bleef de dienst beperkt tot het basisdoel: e-mail en websites bekijken.

Ook nu geldt dat het netwerk niet geschikt is voor het streamen van muziek of video. "Daarvoor is het netwerk echt niet gemaakt," zegt de NS-woordvoerder. De bandbreedte wordt eerlijk verdeeld onder reizigers, maar dat gaat regelmatig mis. Werkgevers raden gebruik van openbare netwerken af, en dankzij grote databundels en 5G kiezen veel reizigers voor hun eigen verbinding. "Inmiddels is ons netwerk ingehaald door wat providers bieden," aldus Van Olferen. 

Volgens telecomprovider KPN kent het gebruik van openbare wifi-netwerken risico's, maar die wel in de afgelopen jaren kleiner zijn geworden. "Dat komt met name doordat de meeste websites gebruikmaken van https, wat je kunt herkennen aan het slotje in de adresbalk. Omdat het internetverkeer tussen jou en de website wordt versleuteld, zien aanvallers niet meer wat je verstuurt en ontvangt."

In België moeten reizigers bij de NMBS het doen zonder wifi. Eind vorig jaar liet het spoorbedrijf weten dat de kosten voor inbouw te hoog zouden zijn. Zo zou het aanbrengen van speciale radiogolf doorlatende coating op de ruiten van de treinen gezien worden als een efficiëntere en goedkopere oplossing.

Techniek

De techniek in de trein blijft bovendien achter. Waar reizigers vaak 5G hebben, werken de huidige treininstallaties met 4G. De eerste treinen met 5G komen pas in 2029 op het spoor. Snelheidswisselingen door het bewegen van de trein en de metalen constructie zorgen voor extra beperkingen in de verbinding.

Het in stand houden van het netwerk kost NS jaarlijks enkele miljoenen. In tijden van bezuinigingen lijkt dat een logische besparing, maar de concessie verplicht het bedrijf tot het aanbieden van wifi. Alleen als de minister een uitzondering maakt, kan daar verandering in komen. „We houden het nauwlettend in de gaten,” zegt Van Olferen.

Arriva

Volgens Treinreiziger.nl kan Arriva momenteel niet aangeven of het aantal wifi-gebruikers in de trein toeneemt, stabiel blijft of juist afneemt. Wel ziet het spoorbedrijf een stijging in het dataverbruik via wifi. Arriva was in 2008 de eerste spoorvervoerder die wifi in de trein testte. In 2013 werd het bedrijf bovendien de eerste vervoerder die in al haar treinen kosteloos wifi aanbood.